Istanboel - Kreta

Een maand terug in Nederland

zo, 07 okt 12 09:43
Agios Nikolaos, 5 oktober 2012
35 graden 11,2' Noord & 025 graden 43,1' Oost
Afgemeerd in de marina van Agios Nikolaos sinds 31 augustus jl.

Er is inmiddels flink wat tijd verlopen na onze laatste posting, maar er is ook heel veel gebeurd in de tussentijd. Op 31 augustus werden we wakker in prachtig weer en was het geheel rustig op onze ankerplaats. Na een zwemoefening rond de boot om het onderwaterschip schoon te maken voordat de boot voor een aantal weken naar de ligplaats in de marina gaat, vertrekken we pas om half twaalf, na een uitgebreid ontbijt. We hebben geen haast en het wordt onze voorlaatste dag aan boord. We varen de Spinalonga lagoon uit in Noordelijke richting, want sinds gisteren weten we dat er ten Zuiden van ons een vast bruggetje ligt. Ondanks de kleine zeiltjes, want buiten waait het nog steeds hard, krijgen we bij het uitvaren van de lagoon nog een paar Griekse verassingen mee. Over de berg donderen een paar enorme valwinden, uit het schijnbaar niets, naar beneden met een  windsnelheid van 36 knopen (windkracht 8). De Pas de Deux kan niet snelgenoeg accelereren en loopt uit het roer. Er gebeurt verder niets maar het gaat wel met geweld van de natuur. Om ons heen zien we een paar echte Williwaw's (kleine wervelwinden)  het water om ons heen spiraalvormig verstuiven. De zeilen die we net gezet hebben, gaan voor de zekerheid er maar af. Alleen de kleine fok blijft staan en we houden de motor, die nog liep, er maar bij. Een half uur later is alles voorbij en hebben we weer  gewoon 10 knopen wind en een roerige zee. We laten het maar zo en om 14:15 maken we vast in de ons toegewezen box in de marina.

De dag er na ruimen we op, maken het schip schoon en klaar voor een maand rust. Deze marina is uitstekend. Vriendelijke professionele mensen, goede steigers, effectieve bewaking en een uitstekende bootmotoren shop, die voor ons een paar kleine reparaties en onderhoud aan de motor gaat doen. Op zondag stappen we, met onze bagage, 's ochtends in de bus naar Heraklion. We vinden nog tijd om naar Knossos heen en weer te gaan en eindigen de dag in het marina café aan de haven van Heraklion. Daar treffen we onze Turkse vriend Fathi met zijn vriendin weer, die hier inmiddels zijn aangekomen.

De vlucht naar huis gaat voorspoedig en om 1 uur in de morgen pikt Angèle ons op van Schiphol. We zetten Arjen thuis in Hoofddorp af en moe maar voldaan vallen we allemaal thuis in een diepe slaap. De maand in Nederland was hectisch, druk, veeleisend en had niets met zeilen e/o Griekenland te maken. Dit is niet de plaats om daar uitgebreid verslag van te doen, maar twee gebeurtenissen waren voor voor enerzijds Arjen, die zijn moeder verloor en op tijd terug was voor haar uitvaart, en anderzijds voor mijzelf, erg bepalend. Het huis waar mijn ouders bijna 60 jaar in hebben gewoond kon, na de verhuizing mijn moeder, heel snel verkocht worden en moest op 1 oktober leeg en bezemschoon opgeleverd worden. Een zowel tijdrovende als emotionele klus. Alles is gelukt en goed verlopen. En op 4 oktober troffen Joost Bicker Caarten en ikzelf elkaar op Schiphol om de boot weer op te halen en in deze maand naar Malta te zeilen.

Michiel

Veel wind op Kreta

zo, 02 sep 12 10:22
31 augustus 2012, Spinalonga lagoon
ten anker op 35 graden 16,8' Noord en 025 graden 43,5' Oost

Twee dagen geleden kwamen we aan in Sitia, waar we graag de volgende dag weer waren vertrokken naar de baai waar Agios Nikólaos, onze voorlopige eindbestemming, aan ligt. Daar zijn immers een aantal mooie ankerplaatsen waar we graag naar toe wilden.  Jl. dinsdag hoefden we alleen maar over de muur van de haven te  kijken, om te weten dat vertrekken die die dag niet aan de orde zou zijn. Golven van vier meter hoog met toppen vol schuim van de brekers. Bovendien recht tegen de wind in. In plaats van te gaan varen, liepen we omhoog het dorp in. Boven vonden we het oude Byzantijnse kasteel van Sitia. Dat wel interessant was, maar ons vooral een blik gaf op de onbevaarbare zee ten Noorden van Kreta. Eenmaal terug beneden werden we uitgenodigd voor de borrel door Vathi en Fatima van de Troia uit Izmir. We hadden hen eerder in Karpathos al gesproken, maar nog niet echt kennis gemaakt. Dat werd die middag. goed gemaakt. Leuke mensen, die hun cruising life net zijn begonnen. Ze hebben de ambitie om samen de wereld rond te gaan zeilen, maar gaan eerst een jaar met elkaar oefenen in de Middellandse Zee.

De dag er na, op woensdag, zag het er aanvankelijk wat beter uit. Onze nieuwe vrienden uit Turkije besloten om te gaan, maar wij bleven de zaak nog even aanzien. In plaats van een afnemende wind, zagen we het schuim buiten de haven alleen maar witter worden en het besluit om te blijven liggen was niet moeilijk. We hebben immers geen haast en een nat pak, daar heeft niemand zin in, althans niet vrijwillig. Kreta laat ons merken dat ze zelf wel zal bepalen wat voor weer het wordt, alle berichten van WindFinder, WindGuru, Poseidon System en GFS grib files ten spijt.

Donderdag was het dan zo ver. 's Ochtends leek het nog steeds nergens naar, maar zo rond het middaguur, na onze Cappuccino Freddo op het terras, werd de zee minder wit. Het woei nog steeds hard, maar alleen daarvoor blijven we niet aan de kant. Om kwart voor twee voeren we uit met als bestemming de Spinalonga lagoon, ca. 10 mijl ten N. van Agios Nikólaos. Eenmaal buiten weden we gepraaid door een RIB met een plaatselijke zeilinstructeur, die ons er op wees dat we buiten golven van tweeënhalve meter hoog zouden krijgen. Dat was een misvatting, want  het was veel meer. We gingen naar buiten met twee reven en de kotterfok, maar we maakten veel te weinig voortgang in de deze zeegang. We gingen motorzeilen, waarmee het dek nog veel natter wed, maar waardoor we wel (een beetje) opschoten. Eenmaal rond kaap Fenomeri werd de koers nagenoeg bezeild en kon de Yankee erbij en de motor uit. Het werd een spectaculair stuk zeilen. Golven van een meter of drie hoog, soms kruiselings dooreen, maar de PdD liep wel mooi 6 kts over de grond. De wind begon te ruimen en  in een lang gerekte buitenbocht voeren we naar de Zuidelijke ingang van de lagoon. Althans dat dachten we. Eenmaal voor de, zeer smalle, maar wel drie meter diepe doorvaart, zagen we een auto voor ons over steken. En dat kan niet, want auto's kunnen niet over water springen en boten hebben geen wielen. De verklaring was simpel. Er ligt een bruggetje over deze doorvaart met een doorvaarthoogte van hooguit twee meter. Noch de pilots, nog de zeekaart, gaven enige informatie over deze, voor ons, onneembare hindernis.

Het begon al water later te worden. Het woei nog steeds 6 bft. Doorvaren naar Agios Nikolaos was een optie, maar daar willen we pas morgen naar toe. Eerst proberen om een  andere baai te vinden die:
A. Niet blootgesteld is aan de alles verpestende swell.
B. Waar de wind niet recht in staat, waardoor je op lagerwal moet ankeren, en
C. Niet voortdurend geplaagd wordt door de, soms zeer hevige, valwinden van de bergen ten Westen van ons.

Naar het Noorden varen kwamen we er meerdere tegen, maar allemaal voldeden ze niet aan de drie criteria. Uiteindelijk voeren we vanaf het Noorden de lagoon in. De zon begon achter de bergen de zakken en het zou snel donker zijn. Maar we vonden aan de Westkant toch nog een mooie ankerplaats, waar we rustig liggen, een potje koken en een biertje drinken. Geen dag is hier hetzelfde. Hier zo te liggen is wel weer bijzonder. De volle maan boven de beschermende eilanden te Oosten van de lagoon onderstreept dat.

Michiel en Arjen

Overgestoken naar Kreta

wo, 29 aug 12 12:47
Sitia, 29 augustus 2012
35 graden 12,5' Noord en 026 graden 06,6' Oost

Jl. zondag lagen we keurig om 18:00 in de jachthaven van Karpathos. Die haven bleek inderdaad te bestaan, de onvolledige informatie in de pilots ten spijt. Het was weer een echt Grieks verhaal. Prachtige haven, aangelegd met EG financiering, niets doet het, het drinkwater is brak, er is geen havenmeester en de ligplaatsen worden voornamelijk door vissers gebruikt. Maar wij lagen hier prima, weliswaar enigszins buiten het stadje, maar erg goed beschermd, ook voor de N winden die hier in de zomer bijna altijd waaien.

Positie 35 graden 30,6' Noord en 027 graden 12,6' Oost

In Karpathos is verder niet veel bijzonders te beleven. Er is een heel grote havenkom, geheel open naar het Noorden. Langs de oevers is een brede boulevard, waar veel toeristen flaneren en met veel Taveernes. Een straat hoger loopt een drukke winkelstraat, waar alles wat een toerisr begeert te koop is. Dat geeft wel een gezellige sfeer. Wij aten een Grieks menu op een van de terrassen en keken, op de terugweg naar de boot, naar een groep muziekanten die optraden in een soort straattheater en Griekse muziek speelden. De muziek was aardig, maar de show werd gestolen door twee kleine kindjes die hun eigen toneelstukjes opvoerden op de vloer tussen de muzikanten en het publiek.

Inmiddels wil het weer niet erg meewerken. Het is heel hard gaan waaien. We besloten om nog een dag eerder over te steken. We zijn dus niet meer naar Kasos gegaan en kunnen dus ook niet vertellen hoe Fry er uit ziet. Dat was een goed besluit, want gisteren was het al heel erg zwaar weer en dat is vannacht nog een tandje erger geworden. Buiten staat windkracht 8 met golven van gemiddeld 3 meter hoog. Maandag, toen we de 65 mijl van Karpathos naar Sitia op Kreta aflegden, was het prachtig weer. Aanvankelijk konden we, ten Zuiden van Karpathos en Kasos, prachtig zeilen, maar in de loop van de dag viel de wind geheel weg en werd het weer motorzeilen. Raar idee dat, het een dag later op dezelfde zee, heel oncomfortabel zal zijn. Bij de aanloop van Kreta kregen we toch nog een beetje wind en bij de ondergaande zon legden we om 19:20 de Pas de Deux aan de kade van Sitia op Kreta.

We zijn nu op Kreta en dat geeft ons een prettig idee. We lopen niet meer het risico dat we elders op een weersverbetering moeten wachten en dan misschien heel hard moeten varen om op 2 september ons vliegtuig te halen. Agios Nikolaos, de haven waar we de PdD een maandje zullen stallen ligt om de hoek en in deze baai zijn nog verschillende mooie ankerplaatsen die we nu kunnen bezoeken.

Op de winddag van gisteren waren we zowel toeristisch bezig, als bezig met een paar nuttige dingen aan de boot. We speurden naar het lek in het koelsysteem van de motor. Dat hebben we gevonden en we telefoneerden al met de jachthaven waar we naar toegaan om daar de koelwaterpomp weer waterdicht te laten maken. Voorts de mast in, voor de periodieke inspectie en om de kraanlijn in de top los te maken. Van het staaldraad is een streng gebroken en die moet worden vervangen. Het was interessant om vanuit de top van de mast over de zee te Noorden van Kreta uit te kijken en te zien hoe het daar te keer ging. In de middag klommen we via de steile straatjes van Sitia omhoog naar het kasteel, uit de Byzantijnse tijd, boven het dorp. We wandelden verder door in de hoop dat we de kust zouden zien, maar we zagen slechts een modern vliegveldje, wederom met EG financiering gebouwd, waar geen enkele bedrijvigheid was. De kust was vele kilometers verder weg.

Vannacht was het bal. De swell buiten werd ook voelbaar aan de kade waar we liggen. Om de paar minuten een ruk aan de lijnen, ondanks de strak doorgehaalde springen voor en achter, maakten het slapen onrustig. Het is nu wachten tot de wind weer gaat liggen en de zee tot bedaren komt, om naar onze volgende ankerplaats te gaan. Of dat vandaag nog wordt, zullen we later laten weten.

Michiel en Arjen

Onderweg naar Karpathos

zo, 26 aug 12 19:19
26 augustus 2012, 16:30 uur Griekenland tijd.

We liggen nog 6 mijl voor onze bestemming op Karpathos. Het meest zuidelijke eiland van de Dodecanese voordat we oversteken naar Kreta. Morgen willen we eerst nog naar Kasos, net ten Westen van Karpathos. We zijn eigenlijk een hele dag vóór op ons vaarplan, maar dat is met opzet. Het kan hier in de Zuidelijke Dodecanese heel hard waaien. Als ware het een extra uitloper van de Meltemi of, zoals nu, de Mistral. Voor overmorgen wordt er voor de zeestraat tussen Rhodos en Kreta heel veel wind voorspelt. We willen nog naar Kasos, waarvan geschreven staat dat het het meest winderige eiland van Griekenland is. Het leek ons niet erg wijs om juist op de dag dat het hard gaat waaien, er voor te kiezen om dan het meest winderige eiland als bestemming te kiezen.

We hebben daarom besloten om Rhodos over te slaan en een dag eerder naar Kreta over te steken. We zullen de windverwachtingen goed in de gaten moeten blijven houden om te zien of onze timing juist is. Vandaag is in ieder geval prachtig. 47 mijl zeilen met een wind die precies half over stuurboord komt. Grootzeil, Yankee en kotterfok allemaal omhoog. alleen bij de kapen steeds even een reef erin om de vlagen op te vangen. Onder de luwte van het eiland Karpathos, valt af en toe de wind weg, maar daar hebben we gelukkig een motor voor en komen we straks aan met volle accu's. De haven die voor ons ligt wordt een verrassing. Alleen de pilot van de lokale autoriteit, Eagle Ray, maakt melding van een jachthaven. Alle andere beschrijvingen reppen slechts van een haven, die naar het Noorden open is, en die een kade voor visboten heeft. Eagle Ray deed er gelukkig een fotootje bij. We geloven hem maar. We zien het binnen het uur.

Morgen wordt het spannend. We willen naar de haven van Fry op het eiland Kasos. We varen dan ten Zuiden van Karpathos langs. Daar krijgen we waarschijnlijk de Mistral vol op de neus. 7 mijl daar tegenin, door de smalle en onstuimige Kasos Street. Wordt een avontuur, waar we wel zin in hebben.

Wordt vervolgd.

Michiel en Arjen

Khalki een pareltje in de Dodecanese

zo, 26 aug 12 19:18
Khalki, 25 augustus 2012
36 graden 13,4' Noord en 027 graden 36,8' Oost

Onze Duitstalige gesprekspartner gisteren in Symi, had ons al enthousiast gemaakt. Khalki ligt verstopt tussen een paar losliggende rotsen en riffen, maar als je er binnen loopt dan geloof je je ogen niet. Je komt tussen de rotsen door en dan opeens opent zich de baai met achterin een, in vrolijke kleuren geschilderd, dorp. Twee trotse belfries torenen er bovenuit. Het hele dorp is gebouwd rond en boven een boogvormige kade, die, hoe kan het anders, geheel bezet is met Taveernes, de bakker, de groenteboer en de vissers. hoog op de heuvel boven het dorp drie Griekse stenen windmolens als bakens voor de zeiler, dat je hiet op een goede koers bent. Voor de passerende jachten in Khalki, wordt er in de zomer vlak naast het dorp een aparte drijfsteiger neergelegd. De havenmeester stond voor ons klaar. Ankeren niet nodig, gewoon stootkussens en langszij aan de steiger. Kosten 10 Euro.

De zeiltocht hier naar toe had weinig om het lijf. We deden ons best om toch een paar maal te zeilen, maar de wind was of te weinig, of de golven waren te hoog, of de wind kwam van de verkeerde kant. Het kan kennelijk niet elke dag een (zeil) feestje zijn. Alles werd goed gemaakt door Khalki. Je hoeft hier niks, behalve een wandelingetje maken langs de kade, koel biertje drinken onder een loverdak, je ogen de kost geven en je hebt een fijne dag. Ook weer iets dat je niet gauw zult vergeten.

Michiel en Arjen

Nisis Tilos en Nisis Symi

zo, 26 aug 12 14:52
23 augustus 2012
Aankomst in Livadia op het eiland Tilos om 16:00 uur
positie 36 graden 25,0' Noord en 027 graden 23,1' Oost

Het werd weer een prachtige zeildag. In Griekenland kun je door het onbetrouwbare gedrag van de wind (gevolg van de warmte) maar weinig gebruik maken van spinakers en genakers. Gisteren maakte we al het feestje mee, dat we vrijwel de gehele route van Astipalaia naar Ay. Ioannis, surfend onder spinnaker konden afleggen. Vandaag deden we dat onder de gennaker. Ondanks dat we pas in de tweede helft van augustus zijn, lijkt de Meltemi het meeste kruit in de weken hiervoor verschoten te hebben. We hebben deze dagen te maken met Mistral (hoge druk boven de Balkan en lage druk boven Anatolië) uit het NW. Wel mooie wind, maar niet met het heftige karakter van de Meltemi. Helaas zullen we ook veel meer afwisseling krijgen. Perioden met heel weinig wind afgewisseld met stevige gradiënt wind uit het NW, die net zo als de Meltemi, overdag wordt aangewakkerd door de hitte boven de eilanden. Het is hier overdag nog steeds 35+ graden Celsius. Vooral in de loop van de middag, komt er dan niet veel initiatief meer in de man.

We hebben de schitterende zeildagen van vandaag en gisteren hier wel aan te danken. Ons vertrek uit Ay. Ioannis was vlot. We hoefden slechts de mooring te laten slippen en de zeilen te hijsen, na een verfrissende duik in het kristalheldere water van 25 graden Celsius. De haven van Livadia ligt aan de N kant van het eiland in een diepe baai. We zeilden dus om Tilos heen. We hadden geluk. Er lagen al vier jachten te wachten op een ligplaats en wij waren nummer vijf. De boot voor ons was een heel grote 50 voeter uit de USA en die paste er niet meer in. Er was nog net een gaatje voor onze 37 voet. Naast een spraakzame Welshman en een zeer bereisde Canadees uit Newfoundland. Gespreksstof genoeg. Tilos heeft een heel mooie, maar ook heel kleine haven. Geen superjachten, dus heel gezellig. We hadden alles. Internet, walstroom, een aardige havenmeester, dit maal eens geen lastige port police. Kortom Tilos werd een kolfje naar onze hand. We wandelden langs het toeristen strand, dat dezelfde gemoedelijke sfeer als de haven heeft. We stapten van het strand de zee in voor een zwemmetje en deden boodschappen bij de plaatselijke neringdoenden. Tilos, heel veel beter dan de grote populaire resorts, een aanrader dus.


24 augustus 2012
Aankomst in Symi om 16:30 uur
positie 36 graden 37,0' Noord en 027 graden 50,2' Oost

Als je Symi komt binnenvaren dan waan je jezelf op St. Barth in de Cariben. Veel mega jachten, een veelkleurig stadje tegen de flanken van de fjord aangebouwd. Een kade vol met modewinkels, terrassen, restaurants, bars en een verkeerschaos met brommers, taxi's en ander gemotoriseerd geweld. Een geweldige kermis, maar alles ontspannen (en dat is op St. Barth's niet het geval). Hier hoef je niets en kan alles. Ankeren is een beetje een probleem, want de baai is 20+ meter diep en je wil wel graag met je kont aan de wal. We voeren zo diep mogelijk de baai in, vonden een plekje voor ons anker waar het (maar) 11 meter diep was en lagen naast de Flyer, die nog immer onder Nederlandse vlag vaart. De steile straatjes en trappen langs de haven  nodigen uit voor een tocht naar boven om vooral de unieke foto te kunnen maken van de Pas de Deux in deze bijzondere haven. Dat is wonderwel gelukt. Het is even zoeken, maar dan heb je ook wat. Terug beneden werden we aangesproken door een Duitser uit Griekenland die in Istanboel woont en hier met zijn 50 voeter was. Wonderlijk genoeg een heel aardige vent, die ook nog eens onderhoudend kon vertellen. Na al deze ervaringen, was de energie om nog zelf te gaan koken niet meer voorradig. We zochten en vonden een rustig terrasje aan de waterkant, waar we de vissen met brood voerden en zelf een heerlijke Carbonara resp. kipfilet met citroen, verorberden. Er zijn te weinig van dit soort mooie dagen in een mensenleven, ook al konden we vandaag maar een paar maal kort zeilen. De meeste tijd stond de motor aan. Zelfs op een dag als vandaag kun je niet altijd alles in één keer hebben.

Michiel en Arjen

Nisis Ayios Ioannis

zo, 26 aug 12 14:51
23 augustus 2012
36 graden 32,8' Noord en 026 graden 21,3' Oost

Nisis Ayios Ioannis is een onbewoond eiland (er staan twee kapellen op en er is een kudde geiten) ongeveer halverwege tussen de eilanden Astipalaia en Tilos in de Dodecanese. Het eiland wordt ook Nisis Sirna genooemd. Ben Brunet de Rochebrune schrijft er over in de vaarwijzer Griekenland:

"De baai-ingang heeft zowel aan stuur- als aan bakboord rotspartijen in het water liggen, behoedzaam varen dus. Anker vrij in de baai of vraag toestemmomng om een vrije mooring op te pikken van een van de vissersbootjes, die 's nachts uit vissen gaan. Je zult een verblijf hier nooit meer vergeten."

Wij lagen vannacht aan de mooring in de baai van Agios Ioannis. We telden sterren tot we er duizelig van werden. De ervaring was onvergetelijk.

Michiel en Arjen

Nisis Nisyros en Astipalaia

wo, 22 aug 12 14:48
Astipalaia, 22 augustus 2012
36 graden 32,8' Noord en 026 graden 21,3' Oost

Jl. maandag, de dag na Arjen's aankomst op Kos, zijn we rustig aan begonnen. Wandelingetje door de stad, bezoek aan de Port Police om havengeld te betalen, boodschappen doen, kopje koffie drinken. Een mens heeft het er maar druk mee. Even voor 11:00 uur ging het anker uit de grond en we voeren door de lij van het eiland Kos naar Paloi, de havenplaats aan de Noordkant van Nisis (=eiland) Nisyros. Als je in Nederland wind over een eiland hebt dan waait het aan de loefzijde meestal harder terwijl het in de lij vaak minder waait of zelfs wind stil is. In Griekenland is dit door de warme lucht die aan de loefzijde snel opstijgt, vaak precies andersom. Zo ook vandaag, tijdens onze 23 mijl naar Paloi. Prachtig zeilweer, maar met een aanvankelijk slechts matige wind toch maar met een rif in het grootzeil vertrokken en zodra we om Kos heen waren, kwamen de valwinden met af en toe 20 knopen over ons heen. Het bleef prachtig zeilen, maar na drie uurtjes was het afgelopen met de valwinden (waarvoor gewaarschuwd wordt aan de lijzijde van Kos), het rif kon er uit en weer een half uur later was de wind weg.

Nisyros is leuk. We dachten een heel klein haventje aan te treffen, met nauwelijks manoeuvreer ruimte en aan een zijde heel ondiep. Vandaag de dag is dat heel anders. Haven uitgediept. Nieuwe havenmond gebouwd. Geen swell meer in de haven. walstroom. Kades rondom. Maar nog steeds erg gezellig met de terrassen van de Taveernes pal op de kade. We genoten eerst een late lunch en 's avonds bestelden we Griekse Hummus, Griekse gebakken kaas en Moussaka.  Welkom in Griekenland, welkom in de Dodecanese.

Het weerbericht voor de komende week laat zich gunstig aanzien. De Meltemi zal in de Dodecanese gaan liggen en een veel mildere vorm van de Mistral (uit het NW) wordt in plaats daarvan verwacht. Dat opent de mogelijkheid voor een bezoek aan Astipalaia, ca. 40 mijl naar het Westen. Astipalaia ligt ongeveer halverwege de meest zuidelijke Cycladen (Thyra/Santorini en Amorgos) en de Dodecanese (De Griekse archipel W van Turkije en ten Noorden van Kreta). Jachten komen er niet veel, want het is met de Meltemi meestal een wilde tocht. We bedachten ons maar kort. We gaan naar Astipalaia.

Het werd weer een schitterende zeildag. Het  eerste uur weliswaar zonder wind, maar heel geleidelijk kwam de Mistral opzetten en we liepen de haven (Scala) bij het stadje Astipalaia onder Yankee, Kotterfok en een rif in het grootzeil om half vijf in de middag al aan. De zee was nog steeds wild. Veel water over het dek. Luiken moesten allemaal dicht. We liepen regelmatig meer dan 7,5 knoop over de grond, maar het was fantastisch. De huisjes van Astipalaia liggen als wit strooigoed tegen de heuvel achter de haven. bovenop een groot fort en natuurlijk veel blauwe koepels van de kerken en kerkjes. ook hier is de haven prachtig gerenoveerd. Niks meer improvisatie van een ligplaats aan de veersteiger. Ook hier een nieuwe kade, met walstroom en water. We liggen aan ons eigen anker met de kont tegen de kade. Alleen hebben de Fransen om ons heen een breiwerk van de ankerkettingen gemaakt, maar dat lossen we morgen wel weer op.

Vanochtend wandeling naar boven via de trappen en soms zeer nauwe straatjes naar het fort. Schitterend uitzicht over het hele eiland, dat eigenlijk uit twee eilanden bestaat die met een smalle landtong aan elkaar zijn verbonden. De hele configuratie lijkt op die van Guadeloupe in de Cariben. In 1936 werd Astipalaia verwoest door een grote aardbeving. een paar jaar lang werd het dorp eronder bedreigd door verder instortingsgevaar en om die reden zelfs gedeeltelijk ontruimd. Ongeveer 50 jaar geleden is begonnen met de herbouw en renovatie van het zeer oude stadje. Het gaat op z'n Grieks. Naast een prachtig herstelde kamer incl. de nieuw aangebrachte lambrisering in het fort, ligt aan de andere kant van de muur een ingestort gedeelte van het bouwwerk, waar kennelijk sinds de aardbeving nog niets aan is gedaan. Ze doen hun best. De bevolking is gastvrij, vriendelijk en behulpzaam. Het is een feest om op Astipalaia te zijn. We hebben het naar ons zin. Vanmiddag vertrekken we naar het onbewoonde eiland Ioannes. In de beschutting van een baai aan de zuidkant is een ankerplaats waar we de nacht gaan doorbrengen. We zijn dan even niet te bereiken. 24 uur geen telefoon en geen internet.

Michiel en Arjen

Wat een klotsbak

zo, 19 aug 12 10:32
18 augustus 2012
Van Port Lakki op Léros naar Kymolos

Het weerbericht klopte weer. 's Ochtends matige wind en in de tweede helft van de middag vlagen van 30+ knopen wind. De werkelijkheid was anders. Om 09:00 het anker er uit getrokken en vlot vertrokken. Bij het zetten van het Grootzeil, met voor de zekerheid toch maar weer een rif er in, meteen zo veel vlagen en winddraai-ingen dat het moeite kost om de boot op de wind te houden. Meteen 26 knopen wind met een bakstag wind de baai uit. kotterfok er  bij. Yankee blijft nog maar even opgerold. het is geen wedstrijd en ik ben solo. Buiten de baai gegijpt tussen twee vlagen door. Voor me zie ik een swell met golven van anderhalve meter staan. Dat is op zich niet zo erg, maar er staat ook een kruislingse deining doorheen, waarvan de oorsprong onduidelijk is (reflectie van de steile kust zou kunnen). Het gaat wel lekker hard, maar om te blijven staan aan op je benen is een uitdaging. Het gaat steeds harder waaien en de zee volgt in wildheid. Het blijft goed gaan, maar als de wind toeneemt tot 30+ knopen wind ga ik toch maar een lifeline ophalen, waarmee ik aan de boot vast zit, als ik toch over dek naar voren wil.


Van de andere kant komt een catamaran onder zeil motorend tegen de golfslag in, maar die geeft het op en keert terug. Ik dender nog steeds over een was bord van brekende en tuimelende golven. Kort, hoog, steil, dwars, rollend, brekend, maar het dek blijft droog. Vervolgens als ik de zuidkant van het eiland Kymolos begin te naderen draait ook de wind. Ik moet om die Zuidkant heen en ik heb er niet op gerekend dat ik zou moeten gijpen. Voor de zekerheid het bakstag los. De grootschoot half aan gehaald en ja hoor, als bij toverslag draait de wind 45 graden. Ik heb de grootschoot in mijn hand waarmee ik de kracht van klapgijp die onvermijdelijk is, kan opvangen. Het lijkt wel laser zeilen. Dan 5 minuten later, opeens geen wind meer. De golven blijven hetzelfde. Ik geef het op. Kotterfok naar beneden. Grootzeil in het midden van de boot geschoot. Bakstagen los en op de motor. Dit is geen doen. De catamaran die ik inmiddels heb ingehaald, zet de pogingen nog voort met een bulletalie aan zijn giek. Mijn grootzeil slaat heen en weer van BB naar SB, maar het kan nergens heen want het staat vast in het midden van de boot. Zo kan het dus ook zijn in de Meltemi. Eigenlijk ging alles goed. Er is niks kapot. Het werd niet gevaarlijk, maar wel blijven OPLETTEN!!!

Van Kymolos staat in de pilot dat de vlagen van de Meltemi recht door de baai staan en ook het dock, waaraan je ligt vastgemaakt, niet ontziet. Dat klopt, want als ik de haven, inmiddels helemaal zonder zeilen, binnen loop, staat daar 26 knopen wind. Dan is Solo varen opeens weer een uitdaging, want je anker moet wel tussen die van de andere boten komen en niet er over heen. Ik heb veel bekijks en krijg van een Amerikaan waar ik naast wil liggen de aanwijzing dat ik mijn  anker over dat van hem heb gelegd. Een windvlaag kreeg met pakken op het moment dat ik naar voren liep om het anker te laten vallen. Dus anker weer omhoog. En nu maar eerst een anker op ongeveer de juiste afstand gelegd met de neus in de wind. Vervolgens achteruit tegen de wind in manoeuvreren. En dat gaat prima. De Amerikaan naast mij is een geweldig aardige kerel, die al jaren met zijn vrouw samen alle zeeën van de wereld heeft bevaren. Ik ben uitgenodigd voor cocktails bij hen aan boord. Daar ga ik nu naar toe. Eerst even douchen, want de modder strepen van het ankeren zitten nog op mijn benen. Zij willen mij uithoren over de Zwarte Zee, want daar zijn zij nog niet geweest en wij wel!!

Positie in Kymolos
36 graden 57,1  Noord en 026 graden 59,2' Oost

Michiel

14 - 18 augustus Solo door de Dodecanese

za, 18 aug 12 17:19
14 aug. 2012 Samos Marina
37 graden 41,4' Noord en 026 graden 57,3' Oost

Wouter zijn taxi, die we gisteren avond nog bij het Marina office hebben besteld, staat precies op het afgesproken tijdstip te wachten. Snel afscheid genomen, want dat is altijd een naar moment. Later meldt Wouter dat hij inderdaad in een lange rij voor de incheck staat, maar wel op tijd instapt en uiteindelijk ook netjes op tijd op Schiphol aankomt. In verband met de opkomende Meltemi wil ik op tijd weg en na nog snel wat fruit in de supermarkt kopen en de afwas doen, ben ik om 10:00 de Marina uit. Met de wind van opzij en maar één paar handen is een beetje gedoe, maar het gaat vlot en goed. De Meltemi kan harde vlagen brengen, zoals we al weten en het is 17 mijl plat voor het laken naar Antagonisi. Grootzeil blijft op de giek. Alleen de KF en de Yankee op de boom gaan omhoog. De wind komt niet boven de 4 Bf, maar ik ben lui en laat het maar zo.
Om 14:05 valt het anker in de Agios Georgios aan de Zuidzijde van het eiland. De wind komt weliswaar in harde vlagen over de berg door de baai zetten, maar ik lig goed en met de dinghy kan ik naar de wal. Als die goed en wel opgepompt is, wordt ik van de wal aangeroepen dat ik in de de draaicirkel van de Ferry lig, terwijl ik juist dacht daar buiten te zijn gebleven. Ik stel voor dat ik mijn anker (in het midden van de baai) laat liggen en dat ik achterwaarts naar de kade kom, waar deze "havenmeester"mijn achterlijnen aan neemt. Dat is een nog veel betere oplossing. Het anker lag al goed. Ik lig nu toch lekker aan de wal. Alleen heb ik de dinghy voor niets opgeblazen. Prompt komen er drie "late arrivals" naast mij liggen op dezelfde wijze. Antagonisi is een parel. Klein maar fijn. een Food Market en een Mini Market die elkaar beconcurreren. Bij de een koop ik een ijsje. Bij de ander een brood. Veel terrasjes met een schitterend uitzicht op de baai en met koud bier. Dat heb ik zelf ook aan boord, maar zo, terwijl je naar je eigen boot kijkt, is het nog lekkerder.

15 en 16 augustus 2012
Ankerpositie op Antagonisi was 37 graden 27,404' Noord en 026 graden 57,973' Oost

Vandaag naar het heilige eiland Patmos. Heilig omdat hier in 95 AD Johannes zijn openbaringen schreef, het laatste boek van het Nieuwe Testament. Ik vertrek weer vroeg. Vandaag wel met een grootzeil, weliswaar met drie reven erin, er bij. Het is eigenlijk prachtig zeilweer. Meltemi vanochtend is niet meer dan 4 Bf. Gauw uitreven en onder de mooiste omstandigheden die je maar kunt bedenken, zeil ik 24 mijl naar Skala, de haven van Patmos. Aan een lange kade met veel passanten, vind ik gemakkelijk een plekje. Ik wordt ook al aardig handig om solo het anker te leggen en een paar lijnen op de wal te krijgen. Vandaag weer met dwars wind als extra factor. Gelukkig wel een andere zeiler die mijn achterlijnen aanneemt en vast zet zodat ik eerst de ankerketting op de juiste lengte kan zetten. Patmos is geweldig. Hoog boven op de berg, in Chora, ligt het majestueuze klooster. Dit is een beroemd klooster binnen de Grieks Orthodoxe kerk en veel pastoors hebben hier hun opleiding genoten om later belangrijke en hoge ambten in de Orthodoxe kerk orde te bezetten. Halverwege de berg ligt de Apocalyps Cave, de grot waar de heilige Johannes zijn Openbaringen dicteerde aan zijn leerling Prochorus. 's Middags ga ik met de bus omhoog naar Chora, maar ik heb niet opgelet, want op woensdag middag zijn zowel het klooster als de grot gesloten voor bezoekers. Niet getreurd, morgen is er nog een dag en besluit om hier twee nachten te blijven. Bovendien is er vlak bij de boot een laundry en het werd hoog tijd om het beddengoed weer eens te wassen. Ik wandel naar beneden over het pad, waarvan mij later verteld wordt dat dit vroeger de weg naar Chora en het klooster was, toen er nog geen bussen waren , maar wel ezels en geiten. De wandeling is prachtig tussen de naaldbomen en met steeds wisselende uitzichten over de baai van Patmos. Minpuntje was, dat ik geen waterfles bij me had, maar dat werd op een terrasje benden in het dorp Skala gelegen aan de kade snel goed gemaakt.

De volgende dag eerst het wasgoed naar de laundry. Daarna weer in de bus naar Chora (ik ken de weg inmiddels). Het klooster is inderdaad indrukwekkend. Hoewel ik zelf vind, dat ik niet tot een bepaalde kerk of een bepaald geloof hoor, is het toch bijzonder om in deze geloofstempel te staan en je te realiseren hoeveel invloed hiervan door de eeuwen heen is uitgegaan een nog steeds uitgaat. Dat gevoel werd nog sterker toen ik na een half uurtje langs de berg naar beneden lopen, bij de grot van de openbaringen aankwam en naar binnen ging. Het was er bomvol met pelgrims en andere, meer toeristisch aangelegde, gelovigen. Ik ben op een bankje gaan zitten voor de kloof in de berg waaruit Johannes de stem van God hoorde, zijn beeltenis zag en omschreef en zijn openbaringen dicteerde. Ik ben daar een half uur blijven zitten, gewoon om te kijken en ik wilde deze bijzondere plek niet meteen weer verlaten, nadat er eenmaal binnen gekomen was. De wandeling naar beneden was weer even mooi, nu wel met een waterfles. eenmaal terug aan boord eerst een mooie lunch voor mezelf gemaakt en daarna achter de kaarten tafel om achterstallig onderhoud aan website en foto's te plegen. Buiten is het 's middags het toch te warm. Terwijl ik bezig ben hoor ik buiten opeens mijn naam roepen. Jan Kuiper van onze vereeniging staat aan de loopplank. Hij herkende de Pas de Deux en riep mij op goed geluk. Gelukkig was ik aan boord. Jan logeert hier bij een vriend, die een bungalow op Patmos heeft en ze maakte samen "even een wandelingetje langs de boten", terwijl de vrouwen elders op een terras zitten. Daarom helaas geen tijd voor een biertje in de kuip van de PdD, maar misschien wel a.s. zondag, want zij hebben een boot gecharterd op Kos en daar is de PdD dan ook om Arjen Duyve aan boord te nemen, voor het vervolg van de reis naar Kreta. Als je ooit in de Dodecanese komt, sla dan Patmos niet over!

17 aug. 2012
Ik vertrek van mijn ligplaats op Patmos om 0900.
De positie waar ik twee dagen ben blijven liggen is 37 graden 19,7' Noord en 026 graden 32,6' Oost

Ik wil maar 21 mijl varen naar het eiland Léros en de Meltemi wordt pas vervelend in de tweede helft van de middag. Dat klopt weer. Voor de zekerheid een rifje in het grootzeil  en met de KF en de yankee reachend in 4 à 5 Bf met een snelheid van 7 knopen naar de baai van Lakki, halverwege de oost kust van het eiland. Een heel diepe baai, vroeger een belangrijke Italiaanse marinebasis. De italianen waren hier t/m de WO II de baas. Pas in 1947 werd de Dodecanese weer met Griekenland herenigd. Voor 1912, toen de Italianen de macht overnamen, heersten hier vele honderden jaren de Turken. De bewoners van de Dodecanese (= twaalf eilanden) hebben altijd een grote affiniteit met Griekenland behouden. De Italliaanse marine basis is nu een Griekse marine basis, maar het ziet er niet uit. Je mag er niet dicht bij komen, maar zelfs van ver af kun je zien dat er sinds 1947 waarschijnlijk geen enkel onderhoud is gepleegd. Zo anders in Port Lakki, dat een prachtige kade voor bezoekende jachten heeft en waar aan de ander kant van de baai inmiddels een grote marina met veel stallingsmogelijkheden voor buitenlanders die hun jachten in Griekenland willen houden, is verschenen.  Ik maakte een vergissing, op weg naar de winkel waar ik vers brood wilde kopen sloeg ik linksaf in plaats van rechtsaf en maakte zo een prachtige wandeling (weer zonder fles met water!) over de heuvels achter de baai. Op aanwijzing van het echtpaar op de Engelse boot naast mij liep ik later wel de goede kant op naar de supermarkt, de slager, de bakker en de winkel met vers fruit. Alles sal reg kom. Léros, weer een parel in de Dodecanese. In dit gebied kun je rustig een maand verblijven zonder één maal op dezelfde plaats te komen en als je dat een paar jaar achter elkaar doet, dan kom je nog steeds op allerlei nieuwe, mooie en interessante ankerplaatsen en in soms piepkleine haventjes. Er is hier veel te zien en beleven.

In Léros is de ligplaats van de Pas de Deux 37 graden 07,8' Noord en 026 graden 50,9' Oost

Michiel

Samos

do, 16 aug 12 16:40
13 augustus 2012, Samos Marina
37 graden 41.4' Noord en 026 graden 57,3' Oost

Vanochtend met een schitterende zonsopgang om 06:55 het anker omhoog gehaald. Het is windstil en we varen eerst twee uur op de motor. Dat is ook wel lekker wakker worden en rustig terwijl we onderweg zijn nog van het ontbijt genieten. Kopje thee er bij. Laat de Meltemi maar komen. We zijn er klaar voor. Eerst gaat om 0800 de motor uit om dat er een lopend windje 3 Bf uit het Noorden komt. Om 12:00 zet de Meltemi lekker door en er gaan meteen drie reven in het grootzeil, want lekker hard scheuren op deze Zee, die meer van een cakewalk weg heeft, door de volstrekt ongewone golfslag, is alleen maar oncomfortabel. Onze rompsnelheid halen we zo toch ook wel.. We rollen de Yankee die op de boom te loevert staat ook nog half in. En we komen op deze manier snel en comfortabel bij Ak. Kolona. De havens van Samson liggen nog 6 mijl om de hoek. We zagen het aan een voor ons zeilend schip al gebeuren. Bij Ak. Kolona valt de wind als bij toverslag geheel weg (de golven gaan gewoon door). Dus motor er bij. Zeil blijft omhoog tegen het slingeren en om 17:30 varen we de woonplaats van Pythagoras (ja, echt waar, die van a kwadraat + b kwadraat = c kwadraat), de haven in de  stad Pythagoreon binnen. Voor 1955 heette het hier nog Tigani, maar daarna werd ter ere van de Griekse wijsgeer/filosoof de naam veranderd in Pythagoreon.

Ondanks dat we erg vroeg vertrokken zijn uit de Emporeios baai, zijn we te laat om nog aan de kade in de stad een ligplaats te bemachtigen. We zien wel een plekje bij het Coast Guard station, maar onze charmante pogingen om de vrouwelijke Coast Guard officier, om te praten falen. Later blijkt, dat de plaats al was vergeven aan een superjacht. Als verklaring voor haar "nee geen plek voor jullie", had ze al gezegd, dat daar een "big one" zou komen te liggen. Hadden we toch een superjacht moeten worden, want daar valt kennelijk zelfs de Griekse kustwacht voor. Vlak er naast is echter een uitstekende marina. Dat is weliswaar een half uurtje lopen naar de stad, maar de wandeling blijkt, via een pad langs de kust, een heel aangename te zijn, met uitzicht over de baai en op de lichtjes van de stad. Veel anderen kozen om voor anker te gaan voor de stad, maar wij liggen lekker aan een steiger, met een stekker voor walstroom en een gratis internet verbinding. Elektronisch inchecken voor Wouter gaat helaas niet door want deze service van Transavia strekt niet tot Pythagoreon. Wouter zal morgenochtend gewoon in de rij moeten staan. dat bleek, helaas, in werkelijkheid ook het geval te zijn.

Ligplaats in een marina heeft ook nog een ander voordeel, want hier konden we onze twee lege gasflessen in het achteronder weer omruilen voor volle exemplaren en daar komen we dit seizoen wel mee door. 's Avonds afscheids- eten voor Wouter in de stad. Hij een mixed grill, waar je maar net overheen kon kijken, zo groot. Voor Michiel eindelijk weer eens een lekker stuk gebraden varkensfilet. Heerlijk, na al dat Halal vlees in Turkije e.o. Wijn gaat hier per kilo en daar namen we dan ook maar meteen een kilo van de plaatselijk geproduceerde vinificatie. Na het eten lopen we nog door deze door toeristen overspoelde stad. Koffie met een ijsje toe in de winkelstraat waar om 11:00 uur alle winkels gewoon open zijn. Wee lopen nog wel langs de heer Pythagoras, geven hem een hand, overtuigen ons er van dat het allemaal echt klopt, wat hij bedacht heeft. Daarvoor is het nuttig om Wouter er bij te hebben, want die heeft, als ooit afgestudeerde sterrenkundige, veel verstand van algebra en meetkunde.

Het is mooi geweest. We gaan naar bed, nadat ik Wouter nog eens bedankt heb voor het meevaren aan boord van de Pas de Deux. We hebben dit al vaker samen gedaan en het is steeds weer een genoegen om je aan boord te hebben. Je bent een fijne opstapper, waar je altijd op kunt rekenen. Een half woord is vaak niet eens nodig, want ook zonder woorden begrijpen we elkaar heel goed. Bovendien is het heel handig om iemand als Wouter aan boord te hebben voor al die dingen waarvoor ik zelf zowel het verstand als de handigheid ontbeer. Ik ga het hier niet allemaal opnoemen, maar i.h.a. gaat het over dingen waar een draadje aan zit, dan wel die iets met een computer te maken hebben. Ook via deze website wil je graag bedanken voor de tijd aan boord.

Michiel

Plomarion, Oinoussa en de Emporeios baai

do, 16 aug 12 16:39
10 augustus 2012, 17:45 afgemeerd aan de kade van Plomarion
Positie: 38 graden 58,5' Noord en 026 graden 22,2' Oost
Voorop ons anker stevig in de havenbodem en achter twee zware lijnen op de wal, die we van boord af kunnen laten slippen.  Dat is veel gemakkelijker bij het vertrekken, want dan heb je immers geen man op de wal meer nodig. Plomarion ligt aan de Zuid kust van Lesbos, circa 10 mijl ten Westen van de Ormos Yèros, waar we vandaag lunchten op een wonderschone ankerplaats (voor het kaartje in de website hier de coördinaten van onze lunchstek op: 39 02,736 N en 026 31,725 O)

Plomarion werd gesticht in de 19e eeuw. Nauwe straatjes met klinkers steil tegen de heuvel aan gebouwd. De Oostelijke Sporaden stonden lang onder Turks bestuur en dat is goed te zien aan de bouw stijl van de huizen, met opvallende houten balkons. Plomarion is bij connaisseurs bekend om de Ouzo onder de naam "Barbajanis Ouzo". Voorts vormt Plomarion geen uitzondering in vergelijking met andere plaatsen in Griekenland. Bouwvallen, blijven gewoon staan. Nieuwbouw, op andere plaatsen dan waar de bouwvallen staan, wordt wel gestart maar niet afgemaakt. Het stadje is wel gezellig, met heel veel kleine en bijzondere winkeltjes (we vonden bijv. een erg goede slager), maar zodra je wat dieper (dat betekent vooral hoger op de heuvel) in de stad doordringt is het een zooitje. Ook naast de haven vormen grote bergen met puin de herinnering aan de tijd dat er ooit een industriële nijverheid moet zijn geweest. De schoorstenen, die als "conspicuous landmarks" nog netjes in de pilot worden omschreven, staan nog maar voor de helft overeind. We zijn weer helemaal terug in Griekenland.

De Meltemi wacht op ons. Morgen krijgen we er mee te maken als we naar het ZW varen richting Chios.

11 augustus 2012, in de haven van het eilandje Oinoussa.
Positie 38 graden 30,9' Noord en 026 graden 13,0' Oost
We liggen in een natuurlijke haven die aan de ene kant wordt gevormd door het eiland Oinoussa en aan de andere de langwerpige rots met de naam Mandraki. Alleen aan de Oostkant is een bevaarbare opening die je uiteindelijk in deze zeer veilige haven brengt. Het eiland ligt vlak bij Chios, ten Oosten daarvan. We kwamen tussen Chios en Oinoussa naar binnen met een flink duw van de wind van de Meltemi die in de relatief smalle doorvaart tussen de eilanden flink stond te blazen. De golfslag die daar mee gepaard gaat is kort, hoog en stijl en doet meer denken aan een drukke dag op het IJ, achter het CS van Amsterdam, dan aan de open zee. Snelheid uit de boot halen is dan weer het devies en met kleine zeiltjes, kwamen we keurig en zonder problemen binnen. Oinoussa, hoe klein het ook is, vormt wel de bakermat van de succesvolle Griekse rederijen. Veel van de reders families wonen nog immer op het eiland, of hebben daar hun luxueuze vakantiewoningen. Dat heeft ook invloed op de bezetting van de haven, want die bestaat voor een groot deel uit superjachten, waarvoor aparte steigers zijn gebouwd. We hebben ze niet geteld, maar het waren er zeker meer dan 30. Allemaal ten minste 50 voet en de meesten nog een stuk groter. Je zou verwachten dat er dan aan de wal een uitgebreid  horeca aanbod is, maar dat is niet het geval. Gewone koffie tenten met veel oude mannen, nauwelijks jeugd en een terras waar de opvarenden van de superjachten elkaar treffen en waar een biertje 5 euro kost. Oinoussa is mooi, maar voor het sociale leven hoef je er niet naar toe. Wel heel interessant is het scheepvaartmuseum, tot stand gekomen uit initiatieven uit de redersfamilies van het eiland. Heel veel mooie modellen van schepen en een goed beeld van de geschiedenis van de Griekse rederijen. Opvallend is dat de bevolking van Oinoussa in de loop van de 18e eeuw besloot om de landbouw en de veeteelt op hun kurkdroge eiland te beëindigen en over te gaan tot de handelsvaart. 16 jaar later hadden ze 60, toen nog zeilende, handelsschepen en aan het einde van de 19e eeuw schakelde de hele vloot tijdig over mechanische voortstuwing. Waar een klein (ei)land groot in kan zijn! Overmorgen vliegt Wouter vanaf Samos terug naar Nederland en we moeten nog ruim 80 mijl overbruggen. We hebben een op de meest ZO hoek van Chios gevonden, de Emporeios baai, van waar uit we dan overmorgen de sprong naar Samos zullen maken.

13 augustus 2012, voor anker in de Emporeios baai
Positie: 38 graden 11,251' Noord en 026 graden 01,818' Oost
Vandaag blaast de Meltemi volop. We meten onderweg voortdurend 7 Bf en de windsnelheid komt regel matig op 30 knopen. Vooral in de eerste helft van de 20 mijl die we naar het Zuiden gaan staat de wind hard tussen de eilanden door te tochten. De wind in Griekenland blijft een raar fenomeen, want na 3 uur na ons vertrek uit Oinoussa, valt de wind totaal weg. Om in de uiterst lastige golfslag niet te veel snelheid te maken, hebben we alleen de kotterfok omhoog gedaan. Geen grootzeil en geen Yankee. Dat leverde ons toch een SOG op van ruim 6 knopen en dat vonden we hard genoeg. Het laatste stuk dan toch maar op de motor, want om in deze klotsbak zonder wind alleen op zeil verder te gaan is geen genoegen. Emporeios, was een beloning. De pilot was al lovend in de beschrijving van de baai, de werkelijkheid was nog beter. Hoewel je dat wel zou verwachten dringen de valwinden van de Meltemi niet door in deze baai en we lagen hier heel erg rustig. Het is een populaire dagbestemming, maar toen wij aankwamen, begonnen alle speedboten en andere drijvende powerhouses juist hun ankers op te halen en tussen de enige plaatselijke visser en een motorjacht op een permanente mooring, vonden we een prachtige ankerplaats, met een zandbodem en een diepte van 5 meter. We gingen niet aan de wal, want het uitzicht en het beeld dat we van de baai kregen was zo al mooi genoeg. Eerst maar eens mooi koken, lekker eten en goed slapen, want morgen vertrekken we direct na de zonsopkomst voor 60 mijl naar Samos. Als we vroeg vertrekken, dan scheelt dat een hop comfort, want de Meltemi begint meestal pas rond het middag uur.

Michiel en Wouter

Turkije-Griekenland-Turkije-Griekenland

ma, 13 aug 12 13:01
Plomarion, 10 augustus 2012
38 graden 58,5' Noord en 026 graden 22,2' Oost

Als we op 8 augustus 's ochtends op een Heeren tijd van 10:00 AM uitvaren in Bozcaada, zijn we nog niet uitgeklaard uit Turkije, maar we gaan toch eerst naar een Griekse haven. We willen eerst naar Methemna aan de Noordkant van Lesbos. Daarna moeten we nog in Ayvalik uitklaren en ons Turkse transit-log (een soort vaarvergunning voor Turkije) inleveren. Eigenlijk kan dat niet, want je mag pas naar een ander land, als je eerst je transit-log hebt ingeleverd. In Griekenland maken ze zich daar niet erg druk om, zolang je maar een Grieks Transit-log hebt (verkapte vaarbelasting voor buitenlanders). Het kost in beide landen waarschijnlijk heel veel meer dan het opbrengt, maar ze houden er wel een heel leger aan ambtenaren mee aan het werk.

In Methemna staat een oud kasteel boven op de rots boven het dorp en het dorp zelf ligt tegen die rots aangeplakt onder het kasteel. Een labyrint van kleine steile straatjes met ronde straatstenen en helemaal overgroeid met wingerd ranken. Het gaat allemaal goed totdat 's avonds laat een ijverige Griekse ambtenaar komt  vragen of hij ons Transit log kan zien. Dat werd even zoeken, want dat hadden we al twee en een halve maand niet meer tevoorschijn hoeven te halen. Daar stond in dat we op 16 mei waren uitgeklaard in Griekenland en hij gaf ons instructie om de volgende dag naar Mytilini (hoofdstad van Lesbos) te varen, want bij hem konden we niet inklaren. Eigenlijk waren we van plan om de volgende dag weer in Turkije door te brengen om in Ayvalik uit te klaren. Het ligt allemaal op een steenworp afstand van elkaar, maar al die ambtelijke procedures kosten je doorgaans een hele dag.

9 augustus wed dus een dag waarop we van Methemna (Griekenland) naar Ayvalik (Turkije) voeren om daarna om 18:00  uur ons bij de Port Police van Mytilini (Griekenland) te melden. Die waren toen al gesloten dus dat werd de volgende ochtend. Ook dat werd weer een  "comedy of errors", want de Grieken kennen hun eigen regels niet. Gelukkig had ik die op de voorgaande avond nog  op het internet opgezocht (omdat ik het zelf ook niet snapte en de pilots tegenstrijdige informatie geven). Mede daardoor werd het een fluitje van een cent en in 30 minuten was alles geregeld.

Ondertussen:
- was ons bezoek aan Methemna een succes. We klommen naar het kasteel, dronken  boven op het terras een biertje en genoten van het uitzicht en de ondergaande zon
- was onze tocht van  26 mijl naar Ayvalik doodsaai, omdat er nauwelijks  wind was en we alleen maar op de motor voeren.
- Ayvalik zelf is aardig, maar ik ging twee uur lang te voet langs drie verschillende ambtelijke balies.
- Repareerde Wouter, terwijl Michiel door Ayvalik sjokte, de R/G navigatie lantaarn en maakte de afvoerpomp van de douche weer gangbaar.
- Spendeerden we onze laatste Turkse Lira's in de Supermarkt en aan de dieselpomp in de haven.
- was er 's middags om 3 uur wel wind, waarmee de laatste 17 mijl van deze dag toch nog mooi konden zeilen.

Tot slot was het vertrouwd om weer in Mytilni te zijn. In mei was de PdD daar meer dan  twee weken. O.a. volgde ik daar op de radio via het internet, de verrichtingen op de Isles of Scilly van de Nederlandse roei(st)ers in het WPGC 2012 en dan natuurlijk in het bijzonder die van de Amazones uit Scheveningen.

We liggen  nu in Plomarion, aan de Zuidkust van Lesbos. We voeren daar van uit Mytilini naar toe via de heel mooie baai Kolpos Yèras (eigenlijk meer een grote binnenzee) We ankerden voor de lunch met gebakken eieren met spek, in een van de bochten van de baai, nadat we zigzaggend tussen rotsen en ondieptes de baai waren binnengevaren. Weer een dag om niet te vergeten.

Morgen meer over Plomarion.

Michiel en Wouter

7 augustus 2012 Wouter's verjaardag

ma, 13 aug 12 13:00
Bozcaada
39 graden 50,2' Noord en 026 graden 04,5' Oost

Vanochtend is het voor Wouter eerst uitpakken van de cadeautjes die mee waren gekomen uit Nederland. Daarna verjaardag's ontbijt, dat niet afwijkt van het gewone ontbijt, dat aan boord van de PdD, traditie getrouw, met zorg en aandacht wordt bereidt en gegeten. We hebben een stevige wind recht van achteren en op alleen het grootzeil stuiven we de Dardanellen af. De Zwarte Zee, achter ons, loopt leeg via de Dardanellen en we hebben een bak stroom mee. De GPS geeft snelheden tot 9,2 knopen over de grond en de zeeschepen lopen ons maar langzaam op. Het is wel opletten geblazen, want in deze nauwe zeestraat draait de wind voortdurend en we hebben geen zin in een klap gijp met zo veel druk in het zeil. Alles gaat goed en nadat we via een kruispeiling op de ZO oever de heuvel van Troje hebben verkend, waar we gisteren op hebben gestaan, draaien we bakboord uit de Aegeische zee in. Die laat meteen een van haar nukken zien, want de wind valt totaal weg. Een wind wak, zo gezegd. Motor bij, want we zitten nog steeds in een drukke scheepvaart route en na precies vier uur varen liggen we vast aan de kade van Bozcaada.

Wouter en ik hebben in de vele malen dat we samen gevaren hebben ook de gewoonte ontwikkeld om iets te beklimmen. Dat is deze reis nog niet gebeurd. Wouter krijgt vandaag als extra verjaarstractatie een voettocht omhoog op de Göz Tepe die direct achter het dorp Bozcaada ligt. Het is warm, we hebben maar  nauwelijks genoeg water bij ons, maar eenmaal boven is het schitterende uitzicht een beloning. Noordwaarts kijk je naar de uitgang van de Dardanellen, waar we een paar uur eerder uit gekomen zijn. Naar het Zuiden langs de kust van Anatolië zijn de contouren van Lesbos in de eeuwige nevel van Griekenland herkenbaar.  Beneden ons ligt het eiland dat een immer populairdere vakantie bestemming aan het worden is. Veel inwoners van Istanboel hebben hier een tweede huis. De stranden zijn prachtig en voor de surfers staat er altijd wind.

's Avonds vinden we onder de verkoelende bomen in het centrum van het dorp een klein restaurant, dat niet alleen maar vis op de kaart heeft (wij houden allebei van een mooi stukje vlees). Ze schenken wel de eigen wijn van het eiland, die een goede reputatie heeft, maar bovenal uitstekend smaakt. En zo proostten wij, op Bozcaada, op het volgende levensjaar van Wouter. Een mooie verjaardag die ook weer een belevenis op zich was.

Morgen varen we weer in de Oostelijke Sporaden. De Griekse eilanden voor de Westkust van Turkije. We moeten nog uitklaren en ons Turkse transit-log inleveren, maar dat doen we pas overmorgen.

Michiel en Wouter

Troje

do, 09 aug 12 11:36
Canakkale, 6 augustus 2012
positie 40 graden 09,1' Noord en 026 graden 24,3' Oost

's ochtends eerst op de ankerplaats bij Galibolu het onderwaterschip weer eens geschrobd. De aangroei onder de waterlijn valt heel erg mee. Eigenlijk is het helemaal schoon. Ook de gevers zijn vrij van algen en aangroei. Het staartstuk van de saildrive, na het avontuur in de Bosporus, nog maar een goed geïnspecteerd. De schelpen die er op gegroeid zijn voor de zekerheid nu maar helemaal weg gestoken met de keuken spatel. De koelwater inlaten zijn helemaal vrij. Alleen op de waterlijn zelf zit veel hardnekkig vuil. Een borstelbeurt is niet genoeg. Dat moet binnenkort nog een keer.

Om 09:00 zijn we onderweg.. De Dardanellen zijn zo glad als een spiegel. We nemen niet eens de moeite om de kleedjes van de zeilen af te halen. Als we om 13:00 in Canakkale afmeren, steekt de NO wind wel op zodat we daar nog even last van hebben omdat die dwars op onze aanlegoperatie tussen twee andere boten ons het leven zuur maakt. Canakkale is een grote levendige studentenstad. Er is veel te zien en het is een van de centra van de nationale trots van Turkije. We zijn hier op een maandag en daarom zijn alle musea dicht. De parken er omheen mogen we wel in en binnen is het toch te warm.

We hebben het er onderweg al een paar maal over gehad. Troje ligt 35 minuten met de Dolmustaxi van Canakkale vandaan. De beschrijvingen zijn echter niet erg aantrekkelijk. Er zou weinig te zien zijn en het landschap is saai. Maar we zijn nu hier en om straks niet de vraag te hoeven beantwoorden, waarom gingen jullie niet ook naar Troje, zoeken we de standplaats van de Dolmustaxi op en gaan we toch naar Troje.

De reisgidsen hebben allemaal ongelijk. Het is daar geweldig. Interessant, indrukwekkend, inspirerend, leerzaam en zo nog een paar termen. Het is alleen bloedheet. De buitentemperatuur is 39 graden Celsius en je kunt alleen maar langzaam bewegen en veel water drinken, drinken en nog eens drinken. De manier waarop het verhaal van de opgravingen van Troje en de geschiedenis van deze stad wordt gepresenteerd is boeiend. Wat misschien nog wel her meest tot de verbeelding spreekt dat Troje door vrijwel alle culturen en door alle tijden heen als een bepaalde bakermat wordt gezien. De Grieken, de Romeinen, de Christenen, de Moslims; allen hebben ergens een verbinding met het cultuurgoed Troje. De hedendaagse geschiedkundigen lijken het er over eens te zijn dat de oorlog om Troje helemaal niet ging om de gekidnapte schoonheid Helena, maar toen al een een gevolg was van de strijd tussen Oost en West, de strijd tussen Europa en Azië, de strijd tussen verschillende religieuze overtuigingen. Later in de middeleeuwen werden zelfs bepaalde kruistochten van Europa speciaal naar Troje ondernomen en niet alleen met de bevrijding van Jeruzalem als doel, maar als vergelding voor de strijd om Troje.

Er is heel veel te zien. De stad Troje is niet één stad, maar er zijn wel 9 of meer Trojes geweest, waarbij de volgende fase van de stad op de de fundamenten van de vorige werd gebouwd. In de opgravingen en de reconstructies is duidelijk te zien, hoe Troy I t/m IX, boven op elkaar liggen. We zijn blij dat we naar Troje zijn geweest daar nu over kunnen vertellen, na het met eigen ogen te hebben gezien.

Morgen is Wouter jarig en dat gaan we vieren op Bozcaada.

Michiel en Wouter

Zee van Marmara

do, 09 aug 12 11:35
05 augustus 2012.
Voor anker bij Galibolu in de Dardanellen
40 graden 24,4' Noord en 026 graden 39,8' Oost

Jl. donderdag avond namen we afscheid van Zeki Karadeniz, onze gastheer in Yesilköy. Dankzij Zeki krijgen we steeds weer een ligplaats in de haven en Zeki vroeg ons om aan alle leden van de KNZ&RV te laten weten dat zij altijd op zijn hulp en advies kunnen rekenen. Daar hoort het regelen van een ligplaats in Yesilköy bij. Varende leden van de KNZ&RV: wat houdt U nog tegen. We hopen Zeki binnenkort ook weer in Nederland te kunnen zien. Vorig jaar was hij er tijdens de MPM roeiwedstrijden begin november.

Wij vertrokken met de PdD op 3 oktober 's ochtends om 08:00 uur voor ruim 60 mijl naar Sayarlar op de het eiland Marmara. Twee maanden geleden waren we daar ook al, maar toen kwamen we met de bus terwijl de boot in het plaatsje Marmara aan de andere kant van het eiland lag. De haven van Sayarlar is echter prima beschut en zeer geschikt voor jachten. Alles is er van marmer. De oevers van de haven, het wegdek in de straten, de trappen en de huizen in de stad, tot en met de speelplaatsen voor de kinderen bij de scholen. We wandelden weer een van de quarries in waar al eeuwenlang het marmer wordt gedolven. In de haven zagen we het MS Flinterduin van de rederij Flinter uit Harlingen liggen. Met dit schip werden in 2009 de Nederlandse schepen die mee deden aan de herdenking van 400 jaar New York verscheept, incl. de Cornish Pilot Gig "Vliegende Hollander" van de SRV. Met een ploeg van 9 Nederlandse roei(st)ers deden we mee aan de Parade of Sail bij het Vrijheidsbeeld en roeiden we met de vloot mee naar Albany. Opmerkelijk om de Flinterduin in dit deel van de wereld weer tegen te komen. Voordat we er langs konden lopen, was het schip was dezelfde avond, met een lading marmer, al weer vertrokken uit Sayarlar. Sayarlar was weer een belevenis, behalve de marmergroeven zijn ook de galerijen met marmeren beelden, langs de haven en langs de straten, interessant om te bekijken. Over de jaren heen worden er in Sayarlar symposia gehouden van beeldhouwers uit vele landen. De beelden sieren de omgeving van het stadje Sayarlar.

Na Sayarlar vonden we op 4 augustus weer een ligplaats bij de visserscoöperatie van Sarköy. Sarköy kenden we ook al van onze heenreis en het was nog steeds een gezellige stad met een prachtige winkelstraat. Onderweg naar Sarköy passerden we om 13:36 Turkse tijd de mijpaal dat het log van de PdD op 10.000 mijl sprong. Toen we vorig jaar op 4 april uit Nederland vertrokken was de log stand 2166. We hebben er weer een paar mijltjes op zitten. Bij een van de ijzerwinkels vonden we zowaar een vervangend pompje om de bilge van de douche te kunnen leeg pompen. Het oude exemplaar vertoont veel kuren en dat kunnen we nu verhelpen, dankzij de ijzerhandelaar in Sarköy. Door deze winkel te lopen is een belevenis op zich. Speciaal voor knutselaars, doe-het-zelvers enz.

Op de heenreis hadden we Galibolu overgeslagen, omdat de mogelijkheden om daar goed te kunnen afmeren, beperkt tot afwezig waren. Toch wilden we dit keer wel naar Galibolu i.v.m. het oorlogsmuseum van de Gallipoli-slag tijdens de 1e wereldoorlog tussen de Turkse en de geallieerde legers. Met Kemal Pascha Atatürk als de grote veldheer aan Turkse zijde. Bovendien is in Galibolu het, piepkleine, museum van Piri Reis. Piri Reis was afkomstig uit Galibolu en maakt in 1507 AD de eerste wereldkaart (althans voor zover de Chinezen die niet al veel eerder hadden) waar de continenten van Noord en Zuid Amerika op staan. We bezochten beide musea, zij het dat het oorlogsmuseum gesloten was (vanwege de zondag, resp. de Ramadan) maar aan de buitenkant was ook genoeg te zien.

Morgen gaan we naar Canakkale, dat een kleine jachthaven heeft bij het smalste deel van de Hellespont. Hier hakte de Turkse Marine in WO I de Britse oorlogsvloot in de pan, wat voor Winston Churchill de aanleiding vormde om met de geallieerde legers de bloedige Gallipoli-campagne te beginnen.

Wouter en Michiel

Istanboel

di, 07 aug 12 08:50
Yesilköy, 2 augustus 2012
positie van de Pas de Deux: 40 graden 57,3' Noord en 028 graden en 49,5' Oost

Om 3 uur vanmiddag konden we met de geleende auto van Zeki Karadeniz naar Havalimani Atatürk (het int'le vliegveld van Istanboel) op 10 minuten rijden van de boot, Frouk bij haar vliegtuig terug naar Nederland afzetten. Alles ging goed en vlot en we hebben inmiddels van Frouk de bevestiging dat zij goed op Schiphol is aan gekomen. Dit keer gelukkig tegelijk met haar bagage. Zij werd opgehaald door schoondochter Marleen en kleinkind Femke.

Het was weer een fijne tijd met Frouk aan boord van de Pas de Deux. Jouw aanwezigheid aan boord voelt goed en vertrouwd. We maakten weer veel mee. Niet in de laatste plaats doordat zowel jouw bagage zoek raakte en 6 dagen zoek bleef, als dat jouw pinpas door de ATM in Balaclava werd "opgegeten". Je was een volle maand aan boord en, behalve de twee hiervoor genoemde "incidenten", is er niets mis gegaan. Hoogtepunten waren onze bezoeken aan Sebastopol en Odessa (incl. La Traviata) en natuurlijk de aankomst in Istanboel. Je hebt weer veel om thuis over te kunnen verhalen, denk ik zo. We maakten ook veel nieuwe vriendschappen en ook dat maakt het reizen op de manier zoals wij doen, zo een waardevolle ervaring.

Voordat we Frouk naar het vliegtuig brachten bezochten we nog de Grand Bazaar in Istanboel, dronken Turkse thee op lage krukjes in de bazaar. We stonden in Basilica Cisterne, die een prachtig schouwspel van weinig licht en water in ondergrondse gewelven bood. Op de terugweg werden we nog bedrogen door een "wildeman" taxi chauffeur, die ons, ongevraagd, in een pijlsnelle dolleman's rit terug bij de boot bracht, maar daar ook de dubbele prijs voor wilde hebben. Ook in Istanboel wordt er met taximeters geknoeid. Samen met Wouter maken we vandaag de Pas de Deux weer klaar om op morgen, 3 augustus, weer uit te varen. Het voelt als het begin van de terugreis. een terugreis die in de loop van 2013 hopelijk weer zal kunnen eindigen in Nederland. Onze volgende reisdoelen zijn om via de Zee van Marmara en de Dardanellen naar Griekenland te varen. Daarna via de Dodecanese naar Kreta. Daarna een mandje in Nederland, o.a. om bij de viering van de 90e verjaardag van mijn moeder te kunnen zijn. Deze winter mag de Pas de Deux uitrusten op Malta onder de vertrouwde hoede Piet Kok.

We gaan nu eerst hard aan de slag om een lange klussenlijst af te werken. Bovenaan staat dat er nog veel foto's op onze eigen website moeten worden geplaatst  Als ik dit schrijf, is dat inmiddels gebeurd en staan 126 nieuwe plaatjes in het album "Zwarte Zee West".

Michiel en Wouter

Inklaren in Turkije

di, 07 aug 12 08:44
Istanboel, Ataköy Marina, 31 juli 2012

Ondanks dat we in ons wachtschema onderweg naar Poyrazköy goed hadden kunnen slapen, was het een mooie aanvulling om, éénmaal achter ons anker gelegen, we nog een paar uurtjes konden bijslapen. We wilden echter proberen om 12:00 uur in Istanboel te zijn. Eenmaal aan de wal in Turkije hadden we een hoop te doen en deze dag willen nog genieten van de tocht door de Bosporus, vandaag in Zuidelijke richting en met de stroom mee. Om 08:30 zijn we onderweg en met een blik op de "Clashing Rocks" aan de Noordelijke ingang van de Bosporus, varen we naar het Zuiden.

In tegenstelling tot vannacht, toen we in het donker de Bosporus overstaken met heel druk scheepvaartverkeer, hebben we vanochtend de Bosporus voor ons alleen. Het is dood stil. Ongeveer halverwege, ter hoogte van Yeniköy, maakt de motor plotseling een abnormaal geluid. We hebben geen koelwater meer uit de uitlaat. Midden in de Bosporus is geen leuke plek om motorstoring te hebben. We zien een ondiepte, waar een paar andere boten op moorings liggen. De motor hebben we uit gezet en we laten ons op de stroom tussen de moorings drijven. Het anker houdt gelukkig meteen. Michiel gaat, door Wouter aan een touw overboord gezekerd, overboord. Onderwater zwemmend tegen de stroom in met een duikbril op, blijkt dat het staartstuk van de Saildrive is aangegroeid met pokken, maar dat de waterinlaat vrij is. Er zit ook geen plastic zak omheen, zoals we aanvankelijk dachten. Daarna demonteren we de impeller van het koelsysteem, maar daar is ook niks aan de hand. Er wordt gewoon water door de warmte wisselaar gepompt. Voorzichtig de motor weer gestart en, de hemel zij geprezen, we hebben weer koelwater. Waarschijnlijk hebben we toch een groot stuk plastic in de schroef gehad, dat er tijdens of na het ankeren weer is afgegleden. We zijn maar niet verder gaan denken, wat je zou moeten doen, midden in de Bosporus, nu wel vol met scheepvaart, zonder wind, met 2 knopen stroom en geen motor.

Precies om 12:00 melden we ons voor Ataköy marina. Onze vriend Zeki Karadeniz uit Yesilköy, heeft onze komst daar voorbereid. Zoals hij ons had aangekondigd, krijgen we daar inderdaad een "koninklijke" ontvangst. Direct na onze aankomst meldt Dien Helsloot zich bij de Pas de Deux. Dien woont in Muiden, is lid van de KNZ&RV en is van beroep een juwelierster. Uit hoofde van haar beroep is zij regelmatig in Istanboel en wilde ons verrassen me een "welkom terug in terug in Turkije". Dat is haar wonderwel gelukt. Van de fles met champagne die uit haar tas komt, knalt de kurk omhoog en kunnen we de succesvolle voltooiing van dit deel van onze reis in stijl vieren. Dien kent een goed lunch restaurant op het terrein van de marina en daar wordt "mooi" geluncht. Het gaat allemaal razendsnel. Dien haar vliegtuig terug naar Nederland gaat nog die middag (knap gepland!) en later die middag duizelt het ons van alle emotie van deze dag. Don meldt later 's avonds dat hij Dien van Schiphol heeft opgehaald en zegt dat het was als buizenpost. Aan de ene kant stoppen wij Dien er in en aan de andere kant trekt hij haar weer uit de buis. Zo gaat dat.

Later in de middag beginnen we met ons "To Do lijstje" af te werken. Registratie in de haven, onbeperkt douchen op de marina, het wasgoed naar de laundry, afspraken voor de inklaringsprocedure in Turkije. Dat laatste kan alleen vanuit Ataköy. We hebben geen toestemming om meteen naar Yesilköy, de thuis haven van Zeki Karadeniz, te varen. Als dat allemaal klaar is kunnen we eindelijk zelf in de taxi naar Istanboel, want daar hebben we ook nog wat te doen. Omdat Frouk al in de loop van de dag van 2 augustus naar Nederland terug zal vliegen, gaan we eerst een reservering maken in het restaurant waar de Derwishes rondzwieren. Restaurant Alemdar herkent Michiel van twee maanden terug en de reservering voor de volgende avond is OK. Daarna te voet langs het eindstation van de voormalige Oriënt Express naar de Galata bridge, de eerste brug over de Golden Horn, met een prachtig uitzicht op de stad en over de Bosporus. We hebben nog net de energie om de Galata toren te beklimmen en zien, bij de neergaande zon, 360 graden Istanboel onder ons. We slieren die avond over de Istakal Cadessi. We vinden een leuk restaurantje, nota bene in een boekenwinkel. Met de Dolmus taxi zijn we in 30 minuten terug bij de boot. We zijn nu echt in Istanboel.

De volgende ochtend splitsen we ons. Michiel stapt, gewapend met alle paspoorten en bootpapieren in een taxi om een langdurige tocht langs de ambtelijke stempelposten te gaan maken. De receptie van Ataköy marina heeft een gedetailleerd protocol geschreven en zorgt voor de briefing van de taxichauffeur, die alleen Turks spreekt. Frouk en Wouter gaan, met een noodnummer van de marina op zak (zij hebben immers geen paspoorten bij zich, want die heeft Michiel), als toeristen naar de Moskeeën in Istanboel. De inklaring is een afschuwelijk ambtelijke rompslomp. Het begint met het kopen van een nieuw transit-log voor de boot. Vervolgens stickers voor de Turkse visa voor Frouk en Wouter bemachtigen, Stickers in hun paspoorten laten plakken, stempelen, van een handtekening van immigration voorzien, het transit-log laten goedkeuren en stempelen bij de de medische dienst van de haven, de havenautoriteiten zelf, bij immigration, bij de douane. Als dat allemaal klaar is dan gaan we alle posten nog een keer langs, want iedere dienst heeft recht op een kopie met alle stempels en alle handtekeningen erop. De taxichauffeur is een heel aardige, minstens 130 kilo wegende, alleen Turks sprekende vent, maar met handen en voeten maken we er een "dagje" van. Hij helemaal, want de prijs voor de, naar schatting, 150 km die we door Istanboel hebben gereden en de vele uren dat hij heeft staan wachten, was 450 Turkse Lira (ca. 200 Euro) tel daar de kosten van het log, de stempels, de visa bij op en je bent weer 100 Euro verder. En zo waren we aan het eind van de middag ingeklaard in Turkije, na een bijzondere dag, 300 Euro armer. Maar zonder deze taxi chauffeur was het niet gelukt. Het hoort er allemaal bij.

Aan het einde van de middag komen Wouter en Frouk terug van hun belevenissen bij de grote Moskeeën. We kunnen om 16:00 uur uitklaren bij de marina. Nadat we aan hun diesel-dock de brandstoftanks hebben volgegooid, liggen we om 18:00 uur vast aan de wal in de haven van Yesilköy, 2 mijl verder op. Onze gastheer Zeki heeft het weer perfect geregeld. We liggen vrijwel naast hem, met walstroom en voldoende water onder de kiel. Ruim op tijd stappen we in de taxi die ons naar restaurant Alemdar brengt. Het optreden van de Derwishes is dit maal buiten op het dakterras. Het optreden is geen show. Het is een religieuze oefening waarbij in opperste concentratie een vast patroon van begroeting, dansers naar de muziek, dansers naar elkaar, wordt afgewerkt. De Derwishes kleden zich in lange zwierige witte gewaden, waar in zij geleidelijk beginnen rond te draaien. In volle concentratie houden zij dit heel lang vol. De begeleiding bestaat uit religieuze muziek en zang. Het geheel biedt een adembenemend schouwspel, waar je zelf als kijker in wordt mee genomen. Tijdens de dans wordt er niet geapplaudisseerd. Dat gebeurd pas als de Derwishes weer van het toneel zijn en de drie muzikanten zijn gaan staan. Op andere dagen wordt het optreden van de Derwishes gevolgd door een typisch Turkse buikdans. Maar doordat we middenin de Ramadan zitten, vandaag niet.

Wat een dag. Turkije op z'n best.

Michiel, Frouk en Wouter